Thursday, March 1, 2012

បទ «យតិភង្គ»


​​​​​​​​​​​​​​​​​ -ទឹកភ្លៀងជន់ជោរកើតជា ជំ-
នន់ កើនឡើងធំនាំ អន្តៈ-
រាយ ដល់ដំណាំរបស់ កៈ-
សិករ ច្បាស់ជាក់ជាជួប វេ-

- ទនា ព្រោះដើមស្រូវត្រូវ រ-
លួយ លិចវឹកវរយូរកាល ពេ-
លា ទុក្ខលំបាកដូចកម្ម វេ-
រា មិនស្រួលទេទម្រាំ ប្រ-

សើរ ពេលទឹកស្រកចុះដូច ធម្ម-
តា ពុំគគ្រាំលែង អន្ដរ-
ធាន ស្រែចម្ការទឹកមិន ល្ហ-
ល្ហាច អាចបន្តដាំដុះ ដំ-

ណាំ........

ចំណាំៈ របៀបចាប់ចុងចួន និងសង្កត់សំឡេង គោរពតាម
បទពាក្យ ៧ធម្មតា។ បន្ថែមនៅត្រង់ៈ យកពាក្យដែលមានច្រើន
ព្យាង្គកាត់ជាពីរសង្កាត់, មួយសង្កាត់ ធ្វើជាព្យាង្គចុងឃ្លា
មួយមួយសង្កាត់ទៀត យកទៅធ្វើជាព្យាង្គដើមនៃឃ្លាបន្ទាប់ទៀត។


ចូរកត់សម្គាល់៖
១ - ពាក្យដែលយកមកចែកជាសង្កាត់ គឺ «១ពាក្យ = ពីរ ឬ
ច្រើនព្យាង្គ»(ឧទា. ចរណៃ, ពិសី, សមរភូមិ, ធរណី, សកម្មភាព, 
ឱរា ជាដើម....)។ ពាក្យខ្លះ ពីរព្យាង្គស្មើនឹងពីរពាក្យ ប៉ុន្តែបូកគ្នា
មានន័យតែមួយពាក្យ ក៏អាចយកមកចែកសង្កាត់បានដែរៈ
ថ្លើមថ្លៃ, ការងារ, ឆោមឆើត,​ រៀមរ៉ា ជាដើម...។ ដែលមិន
អាចយកមកប្រើបានប្រភេទដូចជា អូនបង, ប្រុសថ្លៃ, អូនស្រី,
ចិត្តថ្លើម ជាដើម...។

អាចយកបានៈ
បងសែនស្នេហាព្រលឹង ថ្លៃ-
ថ្លើម ចិត្តចរណៃធ្វើជា គូ-
គាប់ រហូតទៅគ្មានថ្ងៃ ប្ដូរ-
ផ្លាស់ បែកចិត្តស្មូរដ៏រាបត រៀង-។
- ទៅ.....


២ - កាព្យបែប «យត្តិភ័ង្គ» បើទាស់ជាយកបទអ្វី ឬបទពាក្យប៉ុន្មាន
មកសសេរក៏ដោយ គឺមួយឃ្លាត្រូវកាត់ជាពីរសង្កាត់ជានិច្ច មានល្បះ
ឬឃ្លាច្រើនយ៉ាងណាក៏ដោយ (មិនអាចរំលងការចែកសង្កាត់នៃឃ្លា
ណាមួយបានឡើយ)។

ក្នុងចិត្តត្រេកអរព្រោះឃើញព -
-ពកខ្មៅហោះមក៍វានឹងទំ-(១)
-លាក់ព្រះភិរុណបំបាត់គំ -
-នុំឲ្យរលំរលាយកំ-(២)

-ដៅដែលក្តៅខ្លាំងថែមទាំងស្អុះ-
-ស្អាប់ពិបាករស់ព្រោះតែកំ-
-ដៅដុតកម្លោចស្ទើរខ្លោចក្រំ-
-ក្រៀមសែនទុក្ខធំពុំបានល្ហែ-។ល្ហើយ

(១) ទម្លាក់, (២) កម្តៅ

     

No comments:

Post a Comment